De brief aan de Hebreeën

Het einde van het semester op Duke Divinity School nadert, en dat betekent: nog harder studeren dan anders. Het academisch jaar is hier verdeeld in twee semesters, Fall (najaar) en Spring (voorjaar). Het Fall Semester loopt van half augustus tot half december en het Spring Semester van begin januari tot eind april. Er is dus een heel lange zomervakantie. Het academisch jaar is bij elkaar korter, maar daarmee wel intensiever dan in Nederland. Een voltijdstudent volgt ieder semester vier verschillende vakken. Deze lopen het hele semester. Iedere week zijn er per vak twee kortere (1 uur en een kwartier) of één lang college (2,5 uur). En verder moet er veel worden gelezen. De hoogleraren hebben hier duidelijk meer macht en aanzien dan in Nederland. Een hoogleraar mag hier zelf uitmaken hoeveel literatuur hij of zij opgeeft. Voor één vak dat ik volg moet ik een paar honderd bladzijden per week lezen. Het gevolg is dat bijna niemand alles grondig leest en dat de docent dat ook niet verwacht. Je kunt jezelf als student dan wel weer onderscheiden door veel te lezen en op college mee te doen met de discussie. Voor een vak moeten studenten meestal twee papers of andere bijdragen leveren. Eén halverwege en één als eindopdracht. De deadlines zijn strikt, per dag later gaat er een punt van het cijfer af. Over herkansingen heb ik nog niets gehoord.

Ik volg nu vier verschillende vakken. Ik wil over elk ervan iets schrijven. Als eerste nu "Greek Exegesis of Hebrews". Zoals de naam aangeeft, bestuderen we bij dit vak de brief aan de Hebreeën vanuit de Griekse grondtekst. Er zijn iedere week twee colleges van een uur en een kwartier. We bespreken dan zo'n tien tot dertig verzen. Eén of twee studenten leveren van tevoren een "working paper" in (iedere student moet er in totaal twee schrijven). Daarin geven ze een overzicht van de belangrijkste exegetische vragen, het belang van de tekst voor de theologie en de prediking en over welke vragen we op het college kunnen doorspreken. Ter voorbereiding lezen we in totaal drie boeken. Eén ervan is een commentaar (van Harold W. Attridge). De andere twee zijn boeken met artikelen over allerlei aspecten van de brief aan de Hebreeën. Bijvoorbeeld: hoe is de structuur van de brief? Hadden de lezers een joodse of heidense achtergrond? Heeft Hebreeën een vervangingstheologie? Was de auteur beïnvloed door het platonisme? Maar ook meer theologische vragen, zoals: Wat zegt de brief over de godheid van Jezus? Hoe gaat de auteur om met het Oude Testament en wat betekent dat voor de manier waarop wij het Oude Testament moeten uitleggen? Wat zegt de brief over het werk van Jezus Christus? Vergeleken met de colleges Nieuwe Testament die ik in Amsterdam heb gehad, komen hier naast de historische vragen ook veel meer de theologische vragen aan bod en de betekenis van de brief voor nu.

Dit vak wordt gegeven door prof. Ross Wagner, die ook de begeleider is van mijn scriptie waaraan ik na dit semester op volle kracht ga werken. Hij is een sympathieke en bescheiden man. We hebben ook een keer met zijn gezin kennisgemaakt. Een campuspastor van de InterVarsity Fellowship (de Amerikaanse tak van IFES) met wie ik een keer had gesproken, had ons gezin uitgenodigd om bij hem te komen eten en had tegelijk ook de familie Wagner uitgenodigd. Hij was er met zijn vrouw en twee jongste kinderen (twee gehomeschoolde zeer sociale dochters van ongeveer 13 jaar, een tweeling). Die hebben veel plezier gemaakt met Geke en Anna.
Het is bijzonder leerzaam om zo door een Bijbelboek heen te kruipen. De brief aan de Hebreeën is niet gemakkelijk, maar tegelijk ook heel rijk van inhoud. Heel wat vragen over de brief zijn niet zo gemakkelijk te beantwoorden. Is de brief voor of na de verwoesting van de tempel geschreven? Hadden de lezers een joodse of een heidense achtergrond? En over de manier waarop de auteur het Oude Testament aanhaalt ben je ook niet zomaar uitgestudeerd. De manier waarop de brief schrijft over Christus als hogepriester is uniek in het Nieuwe Testament. Hebreeën heeft ook bijzondere aandacht voor de betekenis van het leven van Jezus.

Ik ben nu bezig aan een eindpaper waarin ik wil beschrijven hoe de brief de betekenis van het leven van Jezus en de betekenis van Zijn dood aan elkaar verbindt. Christus offerde als hogepriester zichzelf om de zonden van velen weg te nemen. De manier waarop Hij in Zijn leven geheel was toegewijd aan de wil van God, is in de brief ook een voorbeeld voor de gelovigen om hen aan te sporen tot volharding. Christus is de "overste Leidsman en Voleinder van het geloof" op wie zij moeten zien in de moeilijkheden die zij als christenen moeten verdragen. Ik heb mij de laatste tijd veel verdiept in hoe dit thema breder in het Nieuwe Testament naar voren komt. Omdat men in de gereformeerde traditie vaak bang was dat spreken over Jezus als voorbeeld leidt tot werkheiligheid en omdat de liberale theologie met dit onderwerp aan de haal is gegaan, is het onderbelicht gebleven. Het Nieuwe Testament spreekt echter duidelijk over het leven van Jezus als voorbeeld ter navolging, net zozeer als het spreekt over de verzoening van onze zonden door Zijn dood. Beide horen bij elkaar. Mijn scriptie, die over 1 Petrus gaat, heeft ook met dit thema te maken. Maar daarover een andere keer meer.